Беларуская (тарашкевіца): Фатаздымак, зроблены астранаўтам «Апалёну-8» Білам Андэрзам ранкам 24 сьнежня 1968 року а 075:49:07 з пачатку палёту [1] (16:40 UTC), на арбіце вакол Месяца, паказвае трэці ўзыход Зямлі над месячным гарызонтам. Месячны гарызонт знаходзіцца прыкладна за 570 км ад касьмічнага карабля. Шырыня сфатаграфаванага абшару на месячным гарызонце — каля 150 км [2]. Кавалак зямлі, бачны адразу над лініяй сьветападзелу — заходняя Афрыка. Такі эфэкт бачны толькі такому назіральніку, які знаходзіцца ў руху адносна паверхні Месяцу, бо Месяц круціцца сынхронна адносна Зямлі (Месяц заўсёды павернуты да Зямлі адным бокам), і з-за гэтага Зямля на месячным «небе» падаецца нерухомай (ня ўлічваючы часавага прасьцягу геалягічных маштабаў). Каб убачыць эфэкт узыходу ці заходу Зямлі над месячным гарызонтам, назіральнік мусіць перамясьціцца ўперад ці ўзад ад кропкі на паверхні Месяцу, дзе Зямля знаходзіцца над самай галавой (па цэнтры неба). Іначай бачны рух/зьмена становішча Зямлі будзе абмежаваная: 1. Павелічэньнем/памяншэньнем памеру пры зьмяненьні адлегласьці між двума нябёснымі целамі. 2. Драбнюткім заўважным зьмяшчэньнем Зямлі з прычыны эксцэнтрысытэту арбіты Месяцу — эфэкту пад назвай «хістаньне». 3. Кручэньнем Зямлі (кручэньне Месяцу сынхроннае адносна Зямлі, а кручэньне Зямлі не сынхроннае адносна Месяцу). 4. Атмасфэрным і паверхневым зьмяненьнямі на Зямлі (напрыклад: мадэлямі надвор’я, зьмяненьнем пораў году й інш.). Двум кратэрам, бачным на здымку, Міжнародны астранамічны зьвяз у 2018 року прысвоіў найменьні 8 Homeward і Anders' Earthrise у гонар місіі «Апалёну-8» [3].
Čeština: Fotografie z povrchu Měsíce zdánlivě zapadající Země byla pořízená členem posádky Apolla 8 Billem Andersem 24. prosince 1968.
English: Taken by Apollo 8 crewmember Bill Anders on December 24, 1968, at mission time 075:49:07 [4] (16:40 UTC), while in orbit around the Moon, showing the Earth rising for the third time above the lunar horizon. The lunar horizon is approximately 780 kilometers from the spacecraft. Width of the photographed area at the lunar horizon is about 175 kilometers. [5] The land mass visible just above the terminator line is west Africa. Note that this phenomenon is only visible to an observer in motion relative to the lunar surface. Because of the Moon's synchronous rotation relative to the Earth (i.e., the same side of the Moon is always facing Earth), the Earth appears to be stationary (measured in anything less than a geological timescale) in the lunar "sky". In order to observe the effect of Earth rising or setting over the Moon's horizon, an observer must travel towards or away from the point on the lunar surface where the Earth is most directly overhead (centred in the sky). Otherwise, the Earth's apparent motion/visible change will be limited to: 1. Growing larger/smaller as the orbital distance between the two bodies changes. 2. Slight apparent movement of the Earth due to the eccenticity of the Moon's orbit, the effect being called libration. 3. Rotation of the Earth (the Moon's rotation is synchronous relative to the Earth, the Earth's rotation is not synchronous relative to the Moon). 4. Atmospheric & surface changes on Earth (i.e.: weather patterns, changing seasons, etc.).
Ελληνικά: Τραβηγμένη απο τον Μπιλ 'Αντερς, μέλος του πληρώματος του διαστημοπλοίου Απόλλων 8 στις 24 Δεκεμβρίου, 1968 στις 075:49:07 ώρα αποστολή [6] (16:40 UTC) εν'όσω βρίσκονται σε τροχιά γύρω απο την Σελήνη, παρουσιάζει την Γη να ανατέλει για τρίτη φορά στον Σεληνιακό ορίζοντα. Ο Σεληνιακός ορίζοντας βρίσκεται περίπου 780 χιλιόμετρα μακρία απο το διαστημόπλοιο. Το ύψος της φωτογράφημένης περιοχής του σεληνιακού ορίζοντα είναι περίπου 175 χιλιόμετρα. [7]. Η μάζα γης που είναι ορατή πάνω ακριβώς απο την τελική γραμμή ειναι η δυτική Αφρική. Να σημειωθεί πως αυτό το φαινόμενο ειναι ορατό απο έναν παρατηρητή μόνο σε σχετική κίνηση με την επιφάνεια της Σελήνης. Εξαιτίας της συγχρονισμένης Σεληνιακής περιστροφής σχετικά με την Γη (πχ, η ίδια πλευρά της Σελήνης είναι πάντα ορατή στην Γη), η Γη φαίνεται σαν να είναι στατική στον σεληνιακό ουρανό.
Français : "Lever de terre" sur la lune. Photo prise le 24 décembre 1968 par Bill Anders, et montrant la terre semblant se lever derrière l'horizon lunaire. Ce phénomène n'est visible que par quelqu'un en orbite autour de l'astre. A cause de la rotation synchrone de la lune, qui montre toujours la même face vers la terre, on ne voit pas la terre se lever ou se coucher depuis la surface de la lune.
Magyar: „Földfelkelte” a Holdról 1968. december 24-én, Bill Anders, az Apollo 8 űrhajósának képén. Valódi „földfelkeltét” csak az láthat, aki kering a Hold körül, mert a Hold egy adott pontjáról nézve a Föld az égnek folyamatosan ugyanazon a részén látszik (megfordítva: a Földről a Holdnak mindig és mindenhol (megközelítőleg) ugyanaz a fele látszik). A Föld forgása, illetve a napfényes részének változása viszont a Hold felszínéről is látszik.
Русский: Фото, полученное Уильямом Андерсом, пилотом корабля « Аполлон-8» 24 декабря, 1968, показана видимая часть Земли, поднимающаяся над лунной поверхностью. Заметим, что это явление видимо только на некоторых орбитах Луны. Из-за синхронного вращения Луны вокруг Земли (т.е. та же сторона Луны всегда обращена к Земле), восход Земли над линией горизонта (Earthrise) нельзя наблюдать ни в какой точке Луны. |